In 1986 staat de naam St. Pauli gelijk aan misdaad en armoede. De wijk groeit uit tot de armste in West-Duitsland. Grote delen van de bevolking zijn permanent uitgesloten van de arbeidsmarkt en kunnen ze niet profiteren van de economische groei in de rest van de stad. Dit zorgt voor de opkomst van de radicaal-linkse Autonomenbeweging, waarvan de leden zich doorgaans in het zwart kleden tijdens (soms gewelddadige) demonstraties. Ze worden door de pers dan ook ‘Der Schwarze Block’ genoemd. Het middelpunt van de Autonomenbeweging in Hamburg is een aantal gekraakte gebouwen langs de Elbe, aan de Hafenstraβe en de Bernard-Nocht-Straβe. Na diverse mislukte pogingen om de krakers te verwijderen, wordt eind 1983 een ‘wapenstilstand’ afgesproken tussen de burgemeester en de krakers.

Hafenstrasse anno 1985

Onder deze krakers bevinden zich diverse voetbalfans en steeds vaker gaan ze samen naar wedstrijden van FC St. Pauli, waarvan het stadion op loopafstand ligt. Vanaf het seizoen 1986/1987 verzamelt een groep van zo’n zestig autonomen zich op de tribunes van het Millerntor. Dit valt samen met het trainerschap van Willi Reimann, die druk doende is een alternatieve voetbalwijze te introduceren, eentje gestoeld op betrokkenheid, passie, vechtlust en dapperheid. Precies de waarden die van oudsher worden geassocieerd met de wijk om het stadion heen. In juni 1986 weet de club weer te promoveren naar de 2. Bundesliga. Desondanks komen er doorgaans weinig toeschouwers op de wedstrijden af, waardoor er ook maar weinigen zijn om zich te verzetten tegen de toekomstige veranderingen.

De Autonomen verzamelen zich doorgaans op de Gegengerade, de Oosttribune, achter de dug-out van de trainer. Ze zijn herkenbaar aan hun zwarte kleding en piratenvlag, die symbool staat voor hun strijd tegen de rijken. Steeds vaker gebruiken de Autonomen de wedstrijden voor satirische demonstraties, waarbij ze traditionele slogans aanpassen aan de omgeving, bijvoorbeeld ‘Nie wieder Faschismus! Nie wieder Krieg! Nie wieder 3. Liga!’. Zo ontstaat er langzamerhand een alternatieve cultuur in het stadion, die sterk verschilt met de extreemrechtse sfeer die hangt in de meeste Duitse stadions in die tijd, waaronder het Volksparkstadion van HSV. De vijandige sfeer in het stadion van de grote rivaal zorgt ervoor dat steeds meer linkse fans voortaan naar wedstrijden van FC St. Pauli gaan. Het aantal toeschouwers neemt dan ook sterk toe tijdens het seizoen 1986/1987. Daarnaast treden de ‘oude’ en de ‘nieuwe’ fans samen op wanneer hooligans van SV Darmstadt 98, samen met Britse mariniers, voor geweld zorgen in en rondom het stadion.

Gegengerade jaren 80/90

De ontwikkelingen op de tribunes van het Millerntor worden versterkt door de leegloop in de wijk zelf. Hierdoor komt er veel goedkope woonruimte vrij voor studenten en artiesten met een alternatieve levenswijze. Dit zorgt voor een opleving van de wijk en links en rechts worden er nieuwe cafés, restaurants en nachtclubs geopend. Het Millerntor vormt een plek waar deze gelijkgestemden zich kunnen verzamelen onder het genot van een biertje en een potje voetbal. Tussen de lijnen gaat het ook steeds beter met de club, en in 1988 promoveert men naar de Bundesliga.

Met de toegenomen aantal fans in het achterhoofd, besluit het bestuur toestemming te vragen voor de bouw van een nieuw stadion: de 42.000 plaatsen tellende Sport-Dome. Het zou een multifunctionele evenementenhal worden, met niet alleen sportvelden, maar ook een winkelcentrum en een hotel. De plannen voor de Sport-Dome en de reactie van de fans daarop kunnen worden aangemerkt als het begin van een hechte supportersbeweging onder de fans. Er wordt een protestgroep geformeerd die onder de slogan ‘St. Pauli Ja, Sport-Dome Nein’ bijeenkomsten organiseert, posters ophangt, demonstraties houdt en flyers uitdeelt tijdens thuiswedstrijden. Tijdens de wedstrijd tegen Karlsruhe SC op 11 maart 1989 bleven de fans de eerste vijf minuten stil uit protest tegen de plannen. En de protesten hebben succes: op 6 april 1989 maakt voorzitter Otto Paulick bekend af te zien van de bouw van een nieuw stadion.

Het succes zorgt voor een echte verbondenheid tussen fans, leden van de lokale gemeenschap en politieke activisten. Lessen die ze hadden geleerd tijdens hun politieke activiteiten, passen de fans toe tijdens protesten in het stadion. Zo verschijnt er tijdens de wedstrijd tegen VfL Bochum in februari 1989 een groot spandoek dat steun betuigt aan de Palestijnse hongerstakers in het detentiecentrum Ketziot. Tenslotte zorgt het succesvolle protest tegen de Sport-Dome voor het eerste fanzine, de Millerntor Roar! Ontstaan uit onvrede over de berichtgeving over de Sport-Dome-affaire in het officiële clubblad, beginnen fans hun eigen blad. De Millerntor Roar! wordt geschreven op goedkope typemachines, letterlijk aan elkaar geplakt en daarna gekopieerd. Het is een typische uiting in het punktijdperk en geeft aandacht aan zaken die door de traditionele media over het hoofd worden gezien. Behalve interviews, wedstrijdverslagen en clubinformatie, verschijnen er ook artikelen over de lokale, nationale en mondiale politiek in het blad. Daarmee vormt Millerntor Roar! niet alleen de motor, maar ook de spreekbuis van de nieuwe fanbeweging, die daardoor meer en meer gelijkgestemden weet te bereiken.

De fanbeweging krijgt in oktober 1989 een verdere stimulans met de oprichting van de Fanladen. Deze organisatie heeft als voornaamste doel om het bezoek van uitwedstrijden te organiseren door reizen naar andere clubs op te zetten. De Fanladen gebruikt daarnaast haar centrale positie binnen de supportersschare om haar antifascistische standpunten verder te verspreiden. Verder begint de Fanladen de beroemde totenkopf T-shirts en St. Pauli Fans Gegen Rechts stickers te verkopen.

Het verblijf van FC St. Pauli op het hoogste niveau komt in juni 1991 na drie seizoenen ten einde. Na een wisselend verblijf op het tweede niveau, keert de club in 1995 weer terug in de Bundesliga. Dit keert duur het twee jaar voordat de club weer degradeert naar het tweede niveau. Het seizoen 2001-2002 betekent een kortdurende terugkeer in de Bundesliga, waarna de club verder afglijdt. Het daaropvolgende seizoen, 2002-2003, verloopt chaotisch en eindigt in degradatie naar de Regionalliga Nord, het derde niveau. Het water staat de club inmiddels financieel aan de lippen na enkele dure miskopen en de supporters starten in 2002 een heuse reddingsactie.

FC Bayern München helpt FC St. Pauli te redden

Er worden T-shirts verkocht om geld in te zamelen en ook de lokale cafés doneren geld van elke gedronken Astra. Daarnaast wordt er ook een benefietwedstrijd georganiseerd tegen FC Bayern München. De club klimt er langzaam maar zeker weer bovenop en in 2007 wordt er promotie naar de 2. Bundesliga afgedwongen. In 2010 promoveert men zelfs weer naar de Bundesliga, maar ook dit keer blijft het verblijf op het hoogste niveau beperkt tot een seizoen. In 2011 degradeert de club weer, maar wel met de titel derbysieger, na het verslaan van HSV in februari 2011.

Sindsdien is de club een trouwe deelnemer aan de 2. Bundesliga. Het ene seizoen strijdend tegen degradatie naar de 3. Liga, het volgende seizoen trots kans makend op promotie. Al met al, binnen de lijnen een doodnormale voetbalclub dat een vrij anoniem bestaan leidt in de tweede divisie van Duitsland. Maar buiten het veld, waar de fans bijeenkomen op de tribunes en in de wijk, is de club uniek en een trotse uitdrager van waarden die steeds zeldzamer dreigen te worden. Het is aan deze fans, aan ons dus, om dit zo te houden en de unieke sfeer rondom de club te waarderen en in stand te houden.